Bij vrouwen met PCOS (Polycysteus Ovarium Syndroom) is er een verstoring in de hormoonhuishouding, waardoor hormoonklieren elkaar onjuiste informatie gaan doorgeven en er onbalans ontstaat in de productie van verschillende hormonen. PCOS komt helaas veel voor. Verschillende bronnen schrijven dat 5 tot 20% van de vrouwen in Nederland aan onder deze onbalans leidt. Het beïnvloed de werking van de eierstokken beïnvloedt. Dit heeft invloed op je vruchtbaarheid, maar ook op je fysieke gezondheid, maar ook op je emotionele stabiliteit.
Wanneer je bent gediagnosticeerd met PCOS zijn je vrouwelijke hormonen uit balans. Vaak heb je teveel androgenen (mannelijke) hormonen of kamp je met insulineresistentie. Dit leidt tot een reeks symptomen die zowel fysiek als emotioneel ingrijpend kunnen zijn, van onregelmatige menstruaties en vruchtbaarheidsproblemen tot gewichtsproblemen en stemmingswisselingen. De hormonale verstoringen bij PCOS vragen vaak om een brede aanpak, variërend van medicatie tot leefstijlveranderingen om de symptomen te beheersen.
De belangrijkste hormonale verstoringen bij PCOS:
Verhoogde mannelijke hormonen (androgenen):
Een van de kenmerkende symptomen van PCOS is de overproductie van androgenen, mannelijke hormonen zoals testosteron. Hoewel vrouwen normaal gesproken lage hoeveelheden androgenen hebben, kunnen vrouwen met PCOS een verhoging ervaren. Deze overmaat aan androgenen kan leiden tot symptomen zoals:
o Overmatige haargroei op ongewenste plekken (hirsutisme), zoals het gezicht, de borst en de rug.
o Acne en een vette huid.
o Verlies van hoofdhaar (mannelijk patroon van kaalheid).
Onregelmatige of afwezige eisprong:
PCOS wordt vaak gekenmerkt door het ontbreken van een regelmatige eisprong (anovulatie). Dit komt door de verstoring van de balans tussen luteïniserend hormoon (LH) en follikelstimulerend hormoon (FSH). In plaats van dat eicellen rijpen en worden vrijgegeven tijdens de ovulatie, ontwikkelen zich meerdere kleine cysten in de eierstokken, die de eicellen vasthouden. Dit leidt tot:
o Onregelmatige menstruaties of het volledig uitblijven van de menstruatie.
o Moeilijkheden om zwanger te worden door een gebrek aan regelmatige eisprong.
Insulineresistentie:
Veel vrouwen met PCOS hebben ook last van insulineresistentie, waarbij het lichaam minder goed reageert op insuline, het hormoon dat helpt om glucose (suiker) uit het bloed naar de cellen te transporteren. Om dit te compenseren, maakt het lichaam meer insuline aan, wat de productie van androgenen verder verhoogt. Dit kan leiden tot:
o Gewichtstoename, vooral rondom de buik.
o Moeilijkheden om af te vallen.
o Verhoogd risico op het ontwikkelen van type 2 diabetes.
Onbalans van oestrogeen en progesteron:
Door de onregelmatige of afwezige eisprong is er vaak een onbalans tussen de hormonen oestrogeen en progesteron. De lage progesteronspiegels kunnen het baarmoederslijmvlies onregelmatig laten opbouwen, wat kan leiden tot zware, onregelmatige menstruaties of abnormaal bloedverlies.
Effect op de emotionele gezondheid:
De hormonale verstoringen die bij PCOS optreden, kunnen ook een grote invloed hebben op het emotionele welzijn van een vrouw. Enkele veelvoorkomende emotionele bijwerkingen zijn:
o Stemmingswisselingen: Door de hormonale disbalans kunnen stemmingen sterk wisselen. Veel vrouwen met PCOS melden dat ze vaker last hebben van prikkelbaarheid, verdriet, angst of zelfs depressieve gevoelens.
o Lichaamsbeeld en zelfvertrouwen: Symptomen zoals overmatige haargroei, acne, gewichtstoename en haarverlies kunnen het zelfvertrouwen aantasten, wat leidt tot gevoelens van schaamte of frustratie.
o Stress door vruchtbaarheidsproblemen: Het onvermogen om zwanger te worden of de onzekerheid rondom de eigen vruchtbaarheid kan emotioneel zwaar wegen, wat kan bijdragen aan angst, verdriet of gevoelens van isolatie.